माणूस जसे कर्म करतो तसाच पुढचा जन्म त्याच योनीत होतो

 

नमस्कार मित्रांनो। स्वागत आहे तुमचं MARATHI CLUB या आत्मज्ञानाने भरलेल्या चॅनेलवर। आजचा विषय असा आहे की ऐकल्यानंतर तुम्ही विचार करायला भाग पडाल। माणूस जसे कर्म करतो तसाच पुढचा जन्म त्याच योनीत होतो। म्हणजेच आपले आजचे कर्मच ठरवतात आपला उद्याचा जन्म। हा विषय इतका गूढ, इतका रहस्यमय आहे की शेवटपर्यंत ऐकल्याशिवाय मन शांत बसणार नाही। म्हणून व्हिडिओ पूर्ण ऐका, आणि कमेंटमध्ये नक्की सांगा, तुम्हाला वाटतं का की माणसाचं कर्मच त्याच्या पुढच्या जन्माचं भविष्य लिहितं? चला तर मग मित्रांनो, सुरू करूया आजचा हा रोमांचक प्रवास — कर्माचं गूढ आणि पुढच्या जन्माचं रहस्य। कर्म म्हणजे नक्की काय। कधी विचार केलात का मित्रांनो, आपण दररोज कितीतरी गोष्टी करतो, बोलतो, विचार करतो, पण त्यामागे खरं कर्म काय आहे हे आपण समजून घेत नाही। कर्म म्हणजे फक्त काम नाही, तर आपल्या प्रत्येक कृतीमागे असलेला हेतू, ती भावना, तो विचार म्हणजेच खरं कर्म। जर तुम्ही एखाद्याला मदत केली पण मनात स्वार्थ ठेवला, तर ते चांगलं कर्म नाही। आणि जर तुम्ही काही बोललं नाही, काही केलं नाही, पण मनापासून दुसऱ्याचं भलं विचारलं, तर ते पुण्याचं कर्म ठरतं। म्हणूनच म्हणतात, माणसाचं कर्म त्याच्या विचारातून जन्म घेतं। भगवद्गीतेत भगवान श्रीकृष्ण म्हणतात — कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन। म्हणजे तुला फक्त कर्म करण्याचा अधिकार आहे, पण त्याच्या फळावर नाही। म्हणजेच आपण काय करतो हे महत्त्वाचं आहे, पण ते का करतो हे त्याहूनही महत्त्वाचं आहे। कर्म हे उर्जेसारखं असतं, आपण जे काही करतो, ते चांगलं असो वा वाईट, त्या सगळ्याचा एक कंपन तयार होतं, आणि तेच कंपन परत आपल्याकडे येतं। हेच आहे कर्माचं गूढ, हेच आहे कर्माचा नियम। जसं बी पेराल तसं फळ उगवेल। जर बी चांगलं पेरलं तर झाड फळ देईल, पण जर वाईट बी टाकलं तर काटेच मिळतील। म्हणून मित्रांनो लक्षात ठेवा, कर्म म्हणजे फक्त बाहेरचं काम नाही, तर मनातला हेतू आहे। जसं तुम्ही विचार करता, तसं तुम्ही बोलता, आणि जसं तुम्ही बोलता तसं तुम्ही कर्म करता। आणि शेवटी तेच कर्म ठरवतं तुमचं भाग्य, तुमचा पुढचा जन्म, आणि तुमचा मार्ग मोक्षाकडे की नरकाकडे। योनी म्हणजे काय आणि तिचं कर्माशी नातं। मित्रांनो, योनी म्हणजे जन्माचं माध्यम। आत्मा जेव्हा नवीन शरीर घेतो, तेव्हा ती कोणत्या रूपात येईल, कोणत्या जाती, प्रजाती, किंवा स्वरूपात जन्म घेईल, हे ठरवतं त्याच्या कर्माचं बँक अकाउंट। आपल्या प्रत्येक जन्मात आत्मा आपली जुनी उर्जा, जुने संस्कार, आणि आधीच्या जन्मातील कर्मफळ घेऊन येतो। पुराणांमध्ये सांगितलं आहे की, या सृष्टीत साधारण ८४ लाख योनी आहेत। त्यामध्ये देवयोनी, मानवयोनी, प्राणीयोनी, पक्षीयोनी, जलचर, स्थळचर, कीटक, आणि अगदी सूक्ष्म स्वरूपातल्या योनीदेखील आहेत। आणि या सर्वांमध्ये माणूस योनी सर्वश्रेष्ठ मानली जाते। कारण फक्त मानवाला विचारशक्ती दिली आहे, निर्णय घेण्याची क्षमता दिली आहे, आणि स्वतःच्या कर्मांद्वारे स्वतःचं भविष्य बदलण्याची ताकद दिली आहे। जर माणूस आपल्या जीवनात दया, प्रेम, सत्य, संयम आणि इतरांच्या कल्याणासाठी कर्म करतो, तर तो पुढच्या जन्मात उच्च योनी मिळवतो। पण जर तो स्वार्थी, हिंसक, क्रूर आणि लोभी बनतो, तर त्याची आत्मा खाली पडते आणि नीच योनीत जन्म घेते। म्हणजेच, आत्मा जणू शाळेत शिकणारा विद्यार्थी आहे। जो चांगलं वागतो, अभ्यास करतो, तो पुढच्या वर्गात जातो। पण जो पाप, अन्याय आणि अंधारात अडकतो, त्याला पुन्हा तोच वर्ग पुन्हा पुन्हा शिकावा लागतो। योनी म्हणजे आत्म्याचं पुढचं पाऊल, आणि कर्म म्हणजे त्या पावलाची दिशा। जर दिशा चांगली असेल, तर आत्मा देवत्वाकडे जातो। आणि जर दिशा चुकीची असेल, तर आत्मा पुन्हा दुःखाच्या फेरात अडकतो। म्हणून मित्रांनो, माणसाचं जन्म हे भाग्य नाही, तर त्याच्या कर्माचं अचूक गणित आहे। आणि ते गणित कधीही चुकीचं ठरत नाही, कारण ब्रह्मांडात न्याय अंध नाही, तो फक्त शांतपणे बघतो, आणि योग्य वेळी प्रत्येकाला त्याच्या कर्माचं फळ देतो।  नीच योनीतील जन्म आणि त्याची कारणं। मित्रांनो, प्रत्येक आत्मा हा आपल्या कर्माचं ओझं घेऊन चालतो। तो जसा वागतो, जसा विचार करतो, तसं त्याचं पुढचं अस्तित्व ठरतं। जेव्हा माणूस आपल्या आयुष्यात अहंकार, क्रोध, लोभ, स्वार्थ आणि हिंसा यांचं राज्य मनात बसवतो, तेव्हा त्याची आत्मा खाली घसरते। आणि अशा आत्म्यांना पुन्हा माणूस म्हणून जन्म मिळत नाही, तर त्या नीच योनीत जन्म घेतात, जिथं त्यांना त्यांच्या पापाचं फळ भोगावं लागतं। शास्त्रांमध्ये सांगितलं आहे की, जो माणूस निर्दयी आहे, प्राण्यांना त्रास देतो, हिंसाचार करतो, तो पुढच्या जन्मी मांसभक्षक प्राणी होतो — जसं सिंह, वाघ किंवा साप। जो माणूस खोटं बोलतो, कपट करतो, दुसऱ्यांना फसवतो, तो कोल्हा किंवा लांडगा म्हणून जन्म घेतो। जो लोभी आहे, जो पैशासाठी काहीही करतो, तो उंदीर किंवा कुत्रा म्हणून जन्म घेतो। जो कामलोलुप आहे, व्यभिचारी आहे, त्याचं मन वासनांनी भरलेलं आहे, तो डुक्कर किंवा गाढव म्हणून जन्म घेतो। आणि जो माणूस ज्ञान असूनही दुसऱ्यांना चुकीचा मार्ग दाखवतो, तो पुढच्या जन्मी आंधळा, मुका किंवा विकलांग होतो। ही शिक्षा नाही, तर आत्म्याची शिकवण आहे। देव कधीही कोणाला शिक्षा करत नाही, पण प्रत्येक आत्मा स्वतःच्या कर्माचा धडा शिकतो। जसं विद्यार्थी चुकीचं उत्तर लिहितो आणि पुन्हा तोच धडा शिकावा लागतो, तसंच आत्माही आपल्या चुकांसाठी नीच योनीत जन्म घेतो। अशा योनीत आत्मा दुःख, वेदना आणि भय अनुभवतो। त्याला बोलता येत नाही, विचार मांडता येत नाही, आणि स्वातंत्र्य नसतं। कारण तो आत्मा अजूनही अंधारात अडकलेला असतो। म्हणूनच संत म्हणतात, “माणूस होणं हे भाग्य आहे, पण माणूसपण टिकवणं हे कर्म आहे। जर आपण माणूस म्हणून जन्म घेतला आहे, तर तो फुकट गेऊ देऊ नका। कारण चुकीच्या कर्माने पुन्हा अशा योनीत जन्म घ्यावा लागला, तर ते सर्वात मोठं दुःख आहे। म्हणून आजच ठरवा, आपल्या जीवनात असलेला प्रत्येक चुकीचा विचार संपवा, आणि आत्म्याला उच्च वाटेवर नेण्यासाठी चांगलं कर्म सुरू करा। कारण एकदा आत्मा नीच योनीत गेला, तर पुन्हा वर येण्यासाठी त्याला कित्येक जन्म घ्यावे लागतात। पुण्य कर्म आणि उच्च योनी। मित्रांनो, जसं वाईट कर्म आत्म्याला नीच योनीत ढकलतं, तसंच चांगलं आणि पुण्य कर्म आत्म्याला उच्च योनीकडे नेणारं द्वार उघडतं। जेव्हा माणूस निस्वार्थ भावाने जगतो, दुसऱ्याचं भलं करतो, दयेचा आणि सत्याचा मार्ग धरतो, तेव्हा त्याची आत्मा प्रकाशाकडे प्रवास सुरू करते। अशा आत्म्यांना पुढच्या जन्मी माणूस नव्हे तर देवासमान योनी प्राप्त होते। शास्त्रांनुसार, जो मनुष्य इतरांच्या भल्यासाठी जगतो, जो दान करतो, जो दयेने वागतो, जो सत्य बोलतो, तो पुढच्या जन्मी देवयोनी, ऋषीयोनी किंवा उच्च कुलात जन्म घेतो। ज्याने ज्ञानाचा प्रसार केला, दुसऱ्यांना योग्य मार्ग दाखवला, तो पुढच्या जन्मी विद्वान, साधक किंवा संत म्हणून जन्म घेतो। जो निस्वार्थ भावाने सेवा करतो, तो सुखी आणि समाधानाने भरलेल्या जीवनात पुन्हा जन्म घेतो।

 कधी कधी तुम्ही पाहिलं असेल, काही लोक जन्मतःच श्रीमंत, ज्ञानी किंवा भाग्यवान असतात। ते काही योगायोग नसतात, तर त्यांच्या मागचं कारण असतं — पुण्य कर्म। त्यांनी आधीच्या जन्मात जे चांगलं केलं, तेच त्यांना या जन्मात फळ म्हणून मिळालं आहे। पुण्य कर्म म्हणजे फक्त दान देणं नाही, तर दुसऱ्याच्या वेदनेला समजून घेणं, त्याला मदत करणं, आणि स्वतःच्या सुखापेक्षा इतरांचं भलं महत्त्वाचं मानणं। जेव्हा माणूस “मी” या भावनेतून बाहेर पडतो, आणि “आपण” या भावनेत जगतो, तेव्हाच त्याचं कर्म पुण्य बनतं। अशा आत्म्यांना पुढच्या जन्मात शांत, तेजस्वी आणि प्रेमळ जीवन मिळतं। ते जिथे जातात, तिथे सकारात्मक उर्जा निर्माण करतात। अशा आत्म्यांना ब्रह्मांड सुद्धा आशीर्वाद देतं, कारण ते निसर्गाच्या नियमांशी सुसंगत असतात। म्हणून मित्रांनो, लक्षात ठेवा, पुण्य कर्म हे आत्म्याचं इंधन आहे, जे त्याला उंचीवर नेऊन देवत्वाकडे घेऊन जातं। आणि हेच खऱ्या अर्थानं जन्माचं यश आहे। कारण आत्मा शरीर सोडून जातो, पण कर्म त्याच्यासोबत कायम राहतं। म्हणूनच म्हणतात, कर्म केल्याशिवाय कोणीही मुक्त नाही, पण चांगलं कर्म केल्याशिवाय कोणीही देवत्वाकडे जाऊ शकत नाही। कर्मचक्र कसं चालतं। मित्रांनो, या विश्वात एक नियम अटळ आहे, आणि तो म्हणजे कर्मचक्र। हे चक्र अखंड फिरतं, कोणासाठीही थांबत नाही। जेव्हा माणूस मरण पावतो, तेव्हा फक्त त्याचं शरीर नष्ट होतं, पण आत्मा नाही। आत्मा म्हणजे उर्जा, आणि उर्जा कधीही संपत नाही, ती फक्त रूप बदलते। आत्मा आपले केलेले कर्म, चांगले आणि वाईट दोन्ही, आपल्या सोबत घेऊन जातो। मृत्यूनंतर आत्म्याचं तौलन होतं — त्याच्या जीवनातील प्रत्येक कृतीचं, प्रत्येक विचाराचं आणि प्रत्येक भावनेचं। त्या तौलनानंतर ठरतं की पुढच्या जन्मी त्याला कोणत्या योनीत, कोणत्या परिस्थितीत, आणि कोणत्या स्वरूपात जन्म घ्यायचा आहे। हा निर्णय कोणतं देव घेत नाही, तर स्वतः आत्म्याचं कर्मच त्याचं भविष्य ठरवतं। कधी आपण विचार करतो, काही लोक जन्मतःच श्रीमंत का असतात, काही गरीब का, काही लोक सुंदर आणि निरोगी का असतात, आणि काही विकलांग का। हे सगळं योगायोग नाही, तर आधीच्या जन्मातील कर्माचं अचूक फळ आहे। कर्म म्हणजे एक बियाणं आहे, जे आपण पेरतो। ते बी कधी उगवेल, हे वेळ ठरवते। काही बी या जन्मात उगवतं, काही पुढच्या जन्मात। पण कोणतंही कर्म वाया जात नाही, ते नक्की फळ देतंच। पण सर्वात मोठं रहस्य असं आहे की, कर्माचं चक्र फक्त माणूस असतानाच तोडता येतं। देवयोनीत सुख असतं, पण कर्म करण्याची संधी नसते। नीच योनीत दुःख असतं, पण समज नसते। फक्त मानव योनीत दोन्ही आहेत — कर्माची समज आणि बदलाची ताकद। म्हणूनच हा जन्म अत्यंत मौल्यवान आहे। म्हणून मित्रांनो, आपल्या प्रत्येक कृतीकडे लक्ष द्या। कारण कर्मचक्र न्यायी आहे, ते कधीही चुकीचा निर्णय देत नाही। तुम्ही जर कोणाचं भलं केलं, तर ब्रह्मांड तुमचं भलं करेल। आणि जर तुम्ही कोणाचं वाईट केलं, तर ते परत तुमच्याकडे येणारच। म्हणून म्हणतात, या जगात देवाला बघायचं असेल, तर कर्मचक्राकडे बघा, कारण तेच खरा न्यायाधीश आहे। सत्य कथा आणि पुराणातील उदाहरणं। मित्रांनो, कर्माचे नियम समजून घ्यायचे असतील, तर आपल्या पुराणांमध्ये दिलेल्या कथा म्हणजे जणू जिवंत उदाहरणं आहेत। या कथांमधून आपण शिकतो की, कर्म कधीच माफ केलं जात नाही, ते फक्त थांबतं, योग्य वेळ येईपर्यंत। चला, अशाच काही सत्य आणि प्रभावी कथा पाहूया, ज्या आत्म्याच्या प्रवासाचं रहस्य सांगतात। पहिली कथा आहे राजा नृग यांची। राजा नृग हे धर्मशील आणि दानशूर होते। त्यांनी आयुष्यभर गायींचं दान केलं, पण एका वेळी चुकून दुसऱ्याच्या गाईचं दान दिलं। त्या एका चुकीच्या कर्मामुळे त्यांना पुढच्या जन्मी सरडा व्हावं लागलं। इतकं पुण्य करूनही एक चूक आत्म्याला प्राण्याच्या योनीत नेऊन ठेवते, हे यावरून स्पष्ट होतं। दुसरी कथा आहे अजामिल यांची। अजामिल तरुणपणी ब्राह्मण होता, पण वासना, मद्य, आणि पापाच्या जगात अडकला। शेवटी मृत्युपूर्वी त्याने आपल्या मुलाचं नाव घेतलं — नारायण। पण त्या एका नावात त्याच्या आतला पश्चात्ताप होता। आणि त्या पश्चात्तापामुळे त्याला मोक्ष मिळाला। या कथेचं सार असं आहे की, जर शेवटच्या क्षणीही आत्मा जागा झाला, तर हजारो पापं नष्ट होतात। तिसरी कथा आहे गजेंद्र मोक्ष ची। गजेंद्र पूर्वजन्मी अहंकारी राजा होता। अहंकारामुळे त्याला हत्तीचा जन्म मिळाला। एकदा मगर त्याच्या पायाला धरून बसली आणि गजेंद्राने विष्णूला हाक दिली। त्या क्षणी त्याचा अहंकार वितळला, आणि विष्णूंनी त्याला मुक्त केलं। यातून शिकवण मिळते की, अहंकार हा आत्म्याचा सर्वात मोठा शत्रू आहे। जोपर्यंत तो संपत नाही, तोपर्यंत मोक्ष मिळत नाही। चौथं उदाहरण आहे सावित्री-सत्यवान यांचं। सावित्रीने आपल्या पतीसाठी मृत्यूदेव यमराजालाही पराभूत केलं। कारण तिचं कर्म, तिचं निश्चय आणि तिचं प्रेम इतकं शुद्ध होतं की, मृत्यूचं चक्रही तिच्यासमोर थांबलं। या कथेचं सार असं आहे की, शुद्ध मन आणि दृढ कर्म हे नशिबालाही बदलू शकतात। ही सगळी उदाहरणं एकच सांगतात — की कर्म हे कधीही व्यर्थ जात नाही। चांगलं असो वा वाईट, ते फळ देणारच। पण चांगलं कर्म नेहमी आत्म्याला वर नेतं, तर वाईट कर्म त्याला अंधाराकडे खेचतं। म्हणून या कथांना फक्त गोष्ट म्हणून ऐकू नका, तर त्या आत्म्याचा आरसा म्हणून पाहा। म्हणून मित्रांनो, लक्षात ठेवा, कर्म म्हणजे फक्त कृती नाही, तर शिकवण आहे। जेव्हा आपण इतरांच्या अनुभवातून शिकतो, तेव्हा आपला आत्मा अधिक प्रगल्भ होतो। आणि हीच प्रगल्भता पुढच्या जन्माचं रूप ठरवते। आपण काय करू शकतो। मित्रांनो, आता प्रश्न असा आहे की जर कर्मच आपला पुढचा जन्म ठरवत असेल, तर आपण या जन्मात काय करावं की आत्मा उच्च योनीकडे जाईल। उत्तर अगदी सोपं आहे, पण ते आचरणात आणणं कठीण आहे। आपण आपले विचार, शब्द आणि कृती या तिन्ही गोष्टी शुद्ध ठेवल्या, तर आपण अर्धं कर्मयोग आधीच पूर्ण केलं आहे। सर्वात आधी, सत्याचा मार्ग धरा। खोटं बोलून आपण कधीच जिंकत नाही, आपण फक्त काही काळासाठी स्वतःलाच फसवतो। पण सत्याचं सामर्थ्य असं आहे की ते अंधारातही प्रकाश निर्माण करतं। दुसरं, दयेचा आणि क्षमेचा भाव ठेवा। जो दुसऱ्याला माफ करतो, तो स्वतःलाच मुक्त करतो। दुसऱ्याला दुखावणं सोपं आहे, पण क्षमा करणं हे आत्म्याचं खरं सामर्थ्य आहे। तिसरं, दान आणि सेवाभाव जोपासा। दान म्हणजे फक्त पैशाचं नव्हे, तर वेळ, ज्ञान आणि प्रेमाचंही दान करा। कोणाला मदतीची गरज आहे का हे पाहा, कारण कधी कधी एका छोट्या कृतीने दुसऱ्याचं आयुष्य बदलतं। चौथं, लोभ, क्रोध, मत्सर आणि अहंकार या चार विषांपासून दूर राहा। हे चार दोष आत्म्याला खाली खेचतात। ज्याने या भावनांवर विजय मिळवला, त्याने अर्धं ब्रह्मज्ञान मिळवलं असं समजा। पाचवं, मन शुद्ध ठेवा। कारण विचारसुद्धा कर्म असतो। तुम्ही जर मनात सतत नकारात्मकता, द्वेष, किंवा स्वार्थाचे विचार धरले, तर ते तुमचं भविष्य अंधारमय करतात। पण जर तुमचं मन प्रेम, सहानुभूती आणि शांततेने भरलेलं असेल, तर तुमचा पुढचा जन्म प्रकाशाने उजळलेला असेल। आणि शेवटी, दररोज स्वतःशी संवाद साधा। 

स्वतःला विचारा, आज मी काय केलं ज्याने कोणाचं भलं झालं, आणि काय केलं ज्याने कोणाला दुखावलं। जेव्हा हा आत्मपरीक्षणाचा क्षण येतो, तेव्हा आपण आपोआप चांगल्या कर्माच्या मार्गावर येतो। मित्रांनो, हे सगळं ऐकायला सोपं आहे, पण अमलात आणायला धैर्य लागतं। पण लक्षात ठेवा, प्रत्येक चांगलं कर्म, जरी लहान असलं तरी, आत्म्याला उंच नेणारं असतं। आजपासून सुरुवात करा, लहान चांगली कामं करा, कारण याच कामांतून तुमचं भविष्य, तुमचं पुनर्जन्म, आणि तुमचा मोक्ष ठरतो। मित्रांनो, शेवटी एवढंच सांगावंसं वाटतं की, या जगात काहीही योगायोगानं घडत नाही। प्रत्येक भेट, प्रत्येक प्रसंग, प्रत्येक आनंद आणि प्रत्येक दुःख हे सगळं आपल्या कर्माचंच प्रतिबिंब असतं। आपण जसं देतो, तसं विश्व आपल्याला परत देतं। म्हणून जर तुम्हाला पुढचा जन्म प्रकाशमान हवा असेल, तर आजचं आयुष्य प्रेम, दया, आणि सत्याने भरा। कारण आत्मा हा सदैव प्रवासात असतो, पण दिशा आपल्याच कृती ठरवतात। एक विचार मनात ठेवा, देव कधी शिक्षा देत नाही, तो फक्त आपल्याला आपल्या कृतींचं आरशातलं प्रतिबिंब दाखवतो। म्हणून जेव्हा आयुष्यात संकटं येतात, तेव्हा रडू नका, कारण ते संकट आपल्याला पुढच्या पायरीसाठी तयार करतं। जो मनुष्य या सत्याला समजतो, तो कधीही हताश होत नाही। मित्रांनो, जर तुम्हाला हा विचार मनाच्या तळापर्यंत भिडला असेल, तर कमेंटमध्ये एकच वाक्य लिहा — “मी चांगलं कर्म करणार, कारण माझा आत्मा अमर आहे।” हे लिहिताना फक्त शब्द लिहू नका, तर मनापासून जाणवा, कारण हाच क्षण तुमच्या आत्म्याच्या प्रवासात नवा अध्याय लिहिणार आहे। आणि जर हा व्हिडिओ तुम्हाला आवडला असेल, तर “Marathi Club” या चॅनलला subscribe करा, कारण इथं आपण केवळ कथा नाही सांगत, तर आत्म्याचं विज्ञान उलगडत आहोत। भेटूया पुढच्या अशाच एका रहस्यमय आणि विचारांना हलवून टाकणाऱ्या भागात। तोपर्यंत लक्षात ठेवा — कर्म कधीच थांबत नाही, आणि आत्मा कधीच मरत नाही।